Ωτίτιδα: Συμπτώματα και τρόποι αντιμετώπισης

Η ωτίτιδα είναι μια φλεγμονή του αυτιού, που συνήθως επηρεάζει παιδιά μεταξύ 6 μηνών και 3 ετών, αλλά μπορεί να επηρεάσει και ενήλικες. Είναι κοινή σε άτομα που καθαρίζουν τα αυτιά τους πολύ συχνά, εμποδίζοντας το κερί του αυτιού να προστατεύει τα αυτιά τους από βακτήρια που μπορούν να αναπτυχθούν εκεί. Όταν οι μολύνσεις του αυτιού δεν αντιμετωπίζονται σωστά, μπορεί να προκαλέσουν απώλεια ακοής ή ακόμα και πλήρη κώφωση στις πιο σοβαρές περιπτώσεις. Όταν, λοιπόν, η κατάσταση είναι σοβαρή, προτείνουμε να απευθυνθείτε σε έναν γιατρό έφοσον πάσχετε από ωτίτιδα.

Υπάρχουν διάφοροι τύποι ωτίτιδας ανάλογα με το που εμφανίζεται η λοίμωξη. Συνήθως, εμφανίζεται στο μέσο αυτί και ως εκ τούτου είναι γνωστή ως μέση ωτίτιδα. Ωστόσο, μπορεί επίσης να σχηματιστεί στον έξω ακουστικό πόρο (Εξωτερική ωτίτιδα) και βαθιά μέσα στο αυτί (Εσωτερική ωτίτιδα ή Λαβυρινθίτιδα).

Εξωτερική ωτίτιδα

Η εξωτερική ωτίτιδα εκδηλώνεται με έντονο πόνο στο αυτί και συνήθως οφείλεται στην παρουσία βακτηρίων, ψευδομονάδων, σταφυλόκοκκων, μυκήτων, ιών ή τραυματισμού από μπατονέτες. Ειδικά οι κολυμβητές είναι ευάλωτοι λόγω της συχνής έκθεσής τους στην υγρασία και τα μικρόβια του νερού, με αποτελέσμα η εξωτερική ωτίτιδα να είναι γνωστή και ως αυτί του κολυμβητή. 

Συχνότερα επηρεάζονται άτομα που ζουν σε θερμά και υγρά κλίματα. Ετησίως επηρεάζει το 1 με 3% του πληθυσμού, με το 95% των περιπτώσεων να αφορά οξείες φλεγμονές.  Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν φαγούρα, πόνο, ζαλάδα, ναυτία και εμετό.

Σε περιπτώσεις που η εξωτερική ωτίτιδα προκαλέσει πυρετό και έντονο πόνο στο αυτί, αυτό ονομάζεται εστιακή εξωτερική ωτίτιδα. Στην περίπτωση που προκαλέσει και στένωση του ακουστικού πόρου, απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή και ακολουθείται από διαπύηση στο εσωτερικό των αυτιών από γιατρό.

Για την αντιμετώπιση της πάθησης, συνίσταται η διατήρηση της ξηρότητας στο αυτί, η αποφυγή κολύμβησης και η χρήση αντιβιοτικών ή αντιμυκητιακών φαρμάκων, ανάλογα με την αιτία. Σημαντικό ρόλο στην πρόληψη της εξωτερικής ωτίτιδας παίζει η αποφυγή ξένων αντικειμένων στο αυτί, το στέγνωμα μετά το ντους και η προσοχή σε πισίνες ή θάλασσα.

Μέση ωτίτιδα

Η οξεία μέση ωτίτιδα είναι μια λοίμωξη στο μέσο αυτί πίσω από το τύμπανο, που προκαλείται από την παρουσία ενός βακτηρίου ή ενός ιού. Κάθε χρόνο, περίπου το 11% του παγκόσμιου πληθυσμού επηρεάζεται από μια συγκεκριμένη παθολογική κατάσταση. Ενδεικτικά, οι μισές από αυτές τις περιπτώσεις εμφανίζονται σε παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών, ενώ η συχνότητα αυτής της κατάστασης φαίνεται να είναι υψηλότερη στους άνδρες.

Ενώ η οξεία μέση ωτίτιδα μπορεί να επηρεάσει άτομα όλων των ηλικιών, επηρεάζει κυρίως μικρά παιδιά. Συνήθως, προκύπτει μετά από ρινοφαρυγγίτιδα και προκαλεί συμπτώματα όπως πόνο στο αυτί, βαρηκοΐα, υγρό στο αυτί, ναυτία, εμετός και πυρετό. Σε περίπτωση υπερμόλυνσης των αυτιών, μπορεί να εκδηλωθεί ροή εάν το τύμπανο είναι διάτρητο ή διογκωμένο.

Η αντιμετώπιση της μέσης ωτίτιδας περιλαμβάνει ρινικές πλύσεις, φυτικά σιρόπια, χλιαρές κομπρέσες, και εφαρμογή λαδιού στο αυτί (αν δεν τρέχει υγρό), ενδεχομένως και χρήση αντιβίωσης. Για την πρόληψη της μέσης ωτίτιδας συνίσταται ο εμβολιασμός κατά του πνευμονιόκοκκου και της γρίπης, η θεραπεία των ρινικών λοιμώξεων όταν εμφανίζονται, η αποφυγή χώρων με συγχρωτισμό και καπνό. Στα μωρά, ο θηλασμός είναι βοηθητικός.

Εσωτερική ωτίτιδα ή λαβυρινθίτιδα

Η εσωτερική ωτίτιδα ή λαβυρινθίτιδα είναι μια πολύ σπάνια μορφή μόλυνσης του αυτιού λόγω ιών ή βακτηρίων και μπορεί να προκαλέσει σημαντική απώλεια ακοής, ισορροπίας, ζάλη, ίλιγγο και εμβοές. Μπορεί να εμφανιστεί και ως αποτέλεσμα χειρουργικής επέμβασης στο μέσο αυτί, που έχει προκαλέσει βακτηριακή λοίμωξη ή πιο συμβατικές λοιμώξεις όπως ρινοφαρυγγίτιδα. Το 30% των ατόμων που έχουν εμφανίσει τέτοιου είδους φλεγμονή, είχαν προηγουμένως συμπτώματα κρυολογήματος.

Οι ζεστές κομπρέσες και οι γαργάρες με αλμυρό νερό, μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά στην περίπτωση της εξωτερικής ωτίτιδας. Επιπλέον, είναι σημαντικό να αποφεύγονται το κάπνισμα και το αλκοόλ, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις, η χρήση αντιβιοτικών μπορεί να είναι απαραίτητη. Ωστόσο, η πρόληψη είναι εξίσου σημαντική. Η άμεση θεραπεία των ρινικών λοιμώξεων και η αποφυγή έντονων θορύβων, συμβάλλουν στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης εσωτερικής ωτίτιδας.

Ποια είναι τα συμπτώματα της ωτίτιδας

Τα κύρια συμπτώματα της ωτίτιδας περιλαμβάνουν:

• Πόνο στο αυτί

• Ερυθρότητα και πρήξιμο του ακουστικού πόρου

• Επαναλαμβανόμενος κνησμός

• Παροδική μείωση της ακοής

• Πυρετό

• Δυσκολία στον ύπνο

• Ευερεθιστότητα

• Απώλεια ισορροπίας

• Αίσθημα «βουλωμένου» αυτιού

• Απώλεια όρεξης

• Έκκριση υγρού από το αυτί

Τρόποι πρόληψης της Ωτίτιδας

Υπάρχουν απλές καθημερινές ενέργειες, για την πρόληψη λοιμώξεων του αυτιού:

• Αποφύγετε τις υψηλές θερμοκρασίες και την υγρασία στα δωμάτια του σπιτιού σας.

• Στεγνώστε τα αυτιά σας μετά το ντους ή το μπάνιο και προστατέψτε τα το χειμώνα όταν βγαίνετε έξω.

• Διακόψτε το κάπνισμα και αποφύγετε τους χώρους με καπνιστές, ώστε να αποφύγετε το παθητικό κάπνισμα.

• Πλύνετε καλά τα χέρια σας μετά το βήχα ή το φτέρνισμα.

• Αντιμετωπίστε κατάλληλα τις ασθένειες, όπως το κρυολόγημα ή η ρινοφαρυγγίτιδα.

• Ζητήστε ένα ραντεβού με το γιατρό σας ή έναν ΩΡΛ ιατρό, εάν εντοπίσετε συμπτώματα που υποδηλώνουν λοιμώξεις του αυτιού.

Θεραπεία της Ωτίτιδας

Πριν από οποιαδήποτε θεραπεία της ωτίτιδας, είναι απαραίτητο να εντοπιστούν πρώτα τα αίτια και η μορφή της ωτίτιδας. Η θεραπεία των λοιμώξεων του αυτιού προσαρμόζεται ανάλογα με την ηλικία του ατόμου που νοσεί. Εάν έχετε αμφιβολίες, σας συμβουλεύουμε να επισκεφθείτε το γιατρό σας ή τον ΩΡΛ.

Συνήθως χορηγούνται:

• Αντιβιοτικά (σε σοβαρές περιπτώσεις).

• Παυσίπονα και αντιπυρετικά.

• Ωτικές Σταγόνες:

  • Unisept Ωτικές Σταγόνες

  • EPSILON HEALTH - Minotik Drops

  • PHARMA Q - Cue Otologic Solution

  • OTOSAN - Natural Ear Drops - 10ml

  • BAUSCH & LOMB - ARTELAC Otic

• Τυμπανικοί σωληνίσκοι.

• Χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση υγρού (σε σοβαρές περιπτώσεις).

Συμβουλές:

• Επισκεφθείτε το γιατρό εάν αισθάνεστε πόνο, βαρηκοΐα ή πυρετό.

• Αποφύγετε να αγγίζετε ή να τρίβετε το αυτί σας.

• Μη χρησιμοποιείτε μπατονέτες.

• Προστατέψτε τα αυτιά σας από το κρύο και την υγρασία.

• Μην καπνίζετε.

• Θηλάστε το μωρό σας (εάν είναι εφικτό).